جشنواره بین‌المللی سیمرغ، به عنوان یکی از رویدادهای فرهنگی و هنری مهم ایران، با هدف زنده نگه داشتن گنجینه‌های فرهنگی و هنری ایران، به ویژه هنر نقالی و پرده‌خوانی، در مشهد مقدس برگزار می‌شود. این جشنواره با الهام از اشعار شاهنامه فردوسی و سیره امامان معصوم، به ویژه حضرت رضا (ع)، به ترویج ارزش‌های انسانی، اخلاقی و فرهنگی می‌پردازد. در این مقاله، به بررسی اهداف، بخش‌ها و اهمیت فرهنگی این جشنواره پرداخته می‌شود.

مقدمه

مشهد مقدس، به عنوان یکی از مهم‌ترین شهرهای مذهبی و فرهنگی ایران، نه تنها مأمن زائران و دل‌های مشتاق است، بلکه گنجینه‌ای از ادبیات و فرهنگ غنی ایران را در خود جای داده است. در این میان، شاهنامه فردوسی، به عنوان اثری جاودانه، نقش مهمی در حفظ هویت فرهنگی و ملی ایران ایفا کرده است. جشنواره بین‌المللی سیمرغ، با الهام از این اثر فاخر و سیره امام رضا (ع)، فرصتی استثنایی برای زنده نگه داشتن هنرهای سنتی مانند نقالی و پرده‌خوانی فراهم کرده است.

اهداف جشنواره

جشنواره سیمرغ با هدف ترویج و احیای هنرهای سنتی ایرانی، به ویژه نقالی و پرده‌خوانی، برگزار می‌شود. این جشنواره درصدد است تا با گردهم آوردن هنرمندان از سراسر ایران و کشورهای فارسی‌زبان، به ترویج ارزش‌های انسانی، اخلاقی و فرهنگی بپردازد. از دیگر اهداف این جشنواره می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زنده نگه داشتن معارف علوی و واقعه غدیر خم و عاشورا

• ترویج اشعار و متون ادبی غنی ایرانی و اسلامی

• باسداشت فرهنگ والای مداری در جامعه ایرانی-اسلامی

• ترویج اخلاق و جوانمردی برگرفته از سیره نبوی و علوی و شاهنامه فردوسی

بخش‌های جشنواره

جشنواره سیمرغ شامل بخش‌های متنوعی است که هر یک به نوعی به احیای هنرهای سنتی و فرهنگی ایران می‌پردازند:

1. بخش نقالی و شاهنامه‌خوانی:

   • این بخش به دو گروه بزرگسالان و کودکان/نوجوانان تقسیم می‌شود. شرکت‌کنندگان باید اشعار شاهنامه را به صورت زنده و با بیان هنرمندانه اجرا کنند. زمان اجرا حداکثر ۱۰ دقیقه است و استفاده از لباس‌های سنتی الزامی است.

2. بخش مرشدخوانی (ضرب و زنگ):

   • مرشدخوانی یکی از اشکال سنتی ورزش زورخانه‌ای در فرهنگ ایرانی است که با استفاده از موسیقی و ریتم‌های خاصی مانند ضرب و زنگ همراه می‌شود. این بخش به روایت داستان‌های حماسی، مذهبی و اجتماعی می‌پردازد.

3. بخش پرده‌خوانی عاشورایی، رضوی و حماسه‌های معاصر:

   • این بخش با الهام از هنر اصیل پرده‌خوانی، به روایت‌گری موضوعات مذهبی و حماسی می‌پردازد. محوریت آثار در این بخش، بازخوانی وقایع عاشورایی، سیره و کرامات امام رضا (ع)، و همچنین حماسه‌های معاصر است.

4. بخش بین‌الملل:

   • این بخش ویژه کشورهای فارسی‌زبان طراحی شده است و با هدف تقویت ارتباطات فرهنگی، هنری و ادبی میان این کشورها برگزار می‌شود.

5. بخش جانبی (نمایشگاه پرده‌ها و نقاشی خیال‌سازی):

   • در این بخش، نمایشگاه‌هایی از پرده‌های سنتی و طراحی‌های گرافیکی جدید برگزار می‌شود تا عموم مردم با هنر فاخر نقاشی خیال‌سازی آشنا شوند.

اهمیت فرهنگی جشنواره

جشنواره سیمرغ نه تنها به عنوان یک رویداد هنری، بلکه به عنوان یک حرکت فرهنگی مهم در جهت حفظ و ترویج هنرهای سنتی ایرانی شناخته می‌شود. این جشنواره با گردهم آوردن هنرمندان از سراسر ایران و کشورهای فارسی‌زبان، به تبادل فرهنگی و هنری میان ملت‌ها کمک می‌کند. همچنین، با تأکید بر ارزش‌های انسانی و اخلاقی، به تقویت هویت فرهنگی و ملی ایران می‌پردازد.

جشنواره بین‌المللی سیمرغ، با الهام از شاهنامه فردوسی و سیره امام رضا (ع)، فرصتی استثنایی برای احیای هنرهای سنتی ایرانی مانند نقالی و پرده‌خوانی فراهم کرده است. این جشنواره نه تنها به ترویج ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی می‌پردازد، بلکه به عنوان پلی برای ارتباط فرهنگی میان ایران و دیگر کشورهای فارسی‌زبان عمل می‌کند. با حمایت از چنین رویدادهایی، می‌توان به حفظ و ترویج گنجینه‌های فرهنگی ایران برای نسل‌های آینده امیدوار بود.